Cảnh báo tình trạng lừa đảo trực tuyến với học sinh, sinh viên

Trong xu thế phát triển internet hiện nay, ngoài các tác động tích cực, không gian mạng cũng có những hạn chế, tác động tiêu cực đến đời sống cả vật chất và tinh thần đối với người trẻ. Các cơ quan chức năng không ít lần cảnh báo về những vụ việc như lừa đảo, thông tin sai sự thật… trên mạng. 

Theo Cục An toàn thông tin (Bộ TT&TT), các vụ lừa đảo trực tuyến đã và đang diễn biến phức tạp trên môi trường số. Trong 6 tháng đầu năm 2023, tình hình lừa đảo trực tuyến tại Việt Nam tăng 64,78% so với cùng kỳ năm ngoái; tăng 37,82 % so với 6 tháng cuối năm 2022. Các nhóm lừa đảo thường lợi dụng các công cụ liên lạc OTT như Telegram để lập group có số lượng người đông, không bị giới hạn trong nhóm nhỏ, không chịu sự kiểm soát của cơ quan quản lý tại Việt Nam.

Theo Cục An toàn thông tin (Bộ TT&TT), thời gian gần đây, các nhóm lừa đảo trực tuyến đã dịch chuyển mục tiêu sang những đối tượng là người cao tuổi, trẻ em, sinh viên, người lao động thu nhập thấp. Những người này thường ít có kiến thức và kinh nghiệm về an toàn thông tin, dễ bị lôi kéo vào các hình thức lừa đảo tài chính.

Hiện nay, Bộ TT-TT đã thống kê được 24 hình thức lừa đảo trực tuyến, trong đó có 13 hình thức xảy ra với với học sinh, sinh viên. Các hình thức quen thuộc hàng đầu là lừa đảo combo du lịch giá rẻ, lừa đảo cuộc gọi, có cuộc gọi xưng hẳn là của Bộ TT-TT. Có nhiều cuộc lừa đảo liên quan tới việc cài cắm các ứng dụng hoặc link quảng cáo cờ bạc, cá độ, tín dụng đen…

Điển hình như hiện nay có rất nhiều cuộc gọi đến mời tham gia click vào các trang mạng mua sắm, khi thực hiện các hành động mua hàng thì người mua sẽ được trả các khoản phí. Thường các đối tượng sẽ trả phí đúng như cam kết vào những lần đầu. Rồi đối tượng mời bạn tham gia vào các nhóm, trên nhóm thể hiện các thông tin rất chuyên nghiệp, bài bản như trả phí, chúc mừng các thành viên trong nhóm thực hiện thành công.

Sau khi các bạn trẻ thấy quen thuộc với hoạt động của nhóm, ấn tượng về sự đàng hoàng, minh bạch, rõ ràng của nhóm, với những giao dịch nhỏ khoảng 500.000 – 1.000.000 đồng thì sẽ được yêu cầu thực hiện các giao dịch lớn hơn, từ mấy chục triệu đến mấy trăm triệu đồng, được hứa hẹn khoản hoa hồng 10 – 15%. Sau đó, các bạn sinh viên được mời thoát khỏi nhóm hiện có để gia nhập nhóm VIP. Nhưng kết cục là họ chẳng được gia nhập nhóm nào cả và bị mất toàn bộ số tiền.

Cục An toàn thông tin đã đúc kết một số nguyên tắc tham gia môi trường mạng an toàn, gọi là nguyên tắc 4T gồm: tuân thủ, thận trọng, thông minh, tử tế để không mắc phải bẫy của lừa đảo.